Hindistan’dan Ankara’ya ince mesajlar: Brics’te istenmeyen misafir!

Türkiye’nin geçen yıl Brics ekonomik bloğuna katılmak için yaptığı başvuru, o dönemde hem küresel ekonomi hem de yabancı yatırımcılar açısından dikkat çekici bir adım olarak değerlendirilmişti. Türkiye böylece Brics’e başvuran ilk NATO üyesi ülke olmuştu. Ancak aradan geçen bir yılda üyelik süreci ivme kaybetti ve mevcut koşullarda ilerlemesinin pek mümkün olmadığı görülüyor.

Brics, Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’nın baş harflerinden oluşan bir blok olarak genellikle Batı merkezli G7’ye bir alternatif olarak tanımlanıyor ve küresel ekonomik güç dengelerindeki değişimin sembollerinden biri kabul ediliyor.

Lavrov: “Yeni genişleme düşünmüyoruz”

Geçen yıl Türkiye’nin başvurusu sonrasında Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Brics’in 2024’te Arjantin, Mısır, Etiyopya, İran ve BAE’yi kabul ettikten sonra yeni genişlemeyi gündeme almayacağını belirtmişti. Bunun yerine Türkiye’ye, 13 diğer ülke ile birlikte “ortak ülke” statüsü önerildi. Ancak Ankara’nın bu statüye, Avrupa Birliği’nin geçmişte Türkiye’ye önerdiği “özel ortaklık” modelini hatırlattığı için mesafeli yaklaştığı ifade ediliyor.

Geçtiğimiz hafta Brezilya’da düzenlenen Brics zirvesine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan katılmayarak, Türkiye’yi Dışişleri Bakanı Hakan Fidan temsil etti. Türkiye, zirvede Brics’le “ortak ülke” statüsünü kabul eden 10 ülke (örneğin Belarus, Bolivya, Kazakistan, Özbekistan ve Küba) arasında yer almadı.

Hindistan faktörü: Keşmir ve savunma iddiaları

Diplomatik kaynaklara göre Türkiye’nin Brics üyeliğinin önündeki en önemli engellerden biri Hindistan’ın çekinceleri. Hindistan resmî olarak Türkiye’nin üyeliğine dair yorum yapmasa da Brics’in yeni üyeleri ancak oybirliğiyle kabul ettiğine sık sık vurgu yapıyor.

Öte yandan, Keşmir meselesi nedeniyle Ankara ve Yeni Delhi arasındaki hassasiyet son dönemde yeniden arttı. Hint medyasında çıkan haberlerde, Türkiye’nin Pakistan’a İHA ve mühimmat desteği sağladığı, hatta bazı iddialarda iki Türk askerinin Keşmir’deki operasyonlarda öldüğü öne sürüldü. Türkiye bu iddialara ilişkin bir açıklama yapmadı.

Bu gerilim sonrası Hindistan’da Türkiye’ye yönelik ekonomik ve siyasi adımlar geldi. Delhi, Mumbai ve Bengaluru’daki havalimanlarında faaliyet gösteren Türkiye merkezli Celebi’nin güvenlik izinleri askıya alınırken, Türk Hava Yolları ile IndiGo Airlines arasındaki ortaklık sona erdirildi. Ayrıca Hindistan Başbakanı Modi’nin haziran ayında Kıbrıs’ı ziyaret etmesi, Ankara’ya yönelik bir başka dolaylı mesaj olarak yorumlandı.

ABD ile denge: Trump’ın Brics çıkışı

Türkiye’nin Brics başvurusunu etkileyen bir diğer unsur da ABD’nin yaklaşımı. Eski Başkan Donald Trump’ın ocak ayında göreve dönmesiyle Brics’e mesafeli duruş yeniden güç kazandı. Trump, Brics’in ortak bir para birimi oluşturması durumunda %100 gümrük tarifesi uygulayacağını açıkladı. Geçtiğimiz günlerde de ABD yönetimi, “Brics’in Amerikan karşıtı politikalarına” destek veren ülkelere ek %10 gümrük vergisi getireceğini duyurdu. Türkiye’nin bu noktada, NATO içindeki konumunu ve ABD ile stratejik ilişkilerini gözeterek temkinli davrandığı değerlendiriliyor.

Türkiye’nin kararı belirsiz

Tüm bu gelişmeler ışığında Türkiye’nin Brics üyeliği konusu şimdilik donmuş görünüyor. Ankara henüz resmî olarak üyelikten çekildiğini veya başvurusunu askıya aldığını açıklamış değil. Ancak mevcut uluslararası dengeler ve özellikle Hindistan’ın açık ya da örtülü itirazları, Türkiye’nin kısa vadede Brics içinde tam üyeliğe ulaşma ihtimalini zayıflatıyor.

Kaynak: Mira Haber