Gazze katliamının mimarları, Fas’ta askeri tatbikata kabul edildi!

Geçtiğimiz hafta Fas’ta başlayan yıllık “Afrika Aslanı” askeri tatbikatı, 40’tan fazla ülkeden yaklaşık 10 bin askerin katılımıyla dikkat çekti. ABD Afrika Komutanlığı ve Fas ordusu tarafından ortaklaşa düzenlenen tatbikatta bu yıl işgalci İsrail’in varlığı ilk kez açık şekilde sergilendi.

Askerlerin kırmızı halı üzerinde yürüdüğü ve çeşitli ülkelerin bayraklarının dalgalandığı törende, İsrail bayrağı da dikkat çekici bir şekilde yer aldı. Bu durum, Fas halkı ve Filistin yanlısı gruplar arasında tepkilere neden oldu.

İsrail, aslında bu tatbikata üçüncü kez katılıyor. Ancak geçtiğimiz yıl, Gazze’de süren savaş nedeniyle İsrail’in katılımı kamuoyundan gizlenmişti. Bu yıl ise katılım alenen yapıldı.

Faslı Filistin destekçisi grup “Filistin’i Destekleme ve Normalleşmeye Karşı Fas Cephesi”nden Yassir Abbadi, “Fas rejiminin İsrail ordusuyla iş birliği yapması yetmezmiş gibi bunu utanmadan gözümüze sokması karşısında gerçekten söyleyecek söz bulamıyorum,” dedi.

İsrailli askerlerin Fas’ta çekilen görüntüleri sosyal medyada hızla yayılırken, bazı paylaşımlarda Golani Tugayı askerlerinin Siyonist bayrak ve birlik amblemleriyle görüntülendiği öne sürüldü. Aynı tugay, Mart ayında Gazze’de 15 Filistinli sağlık çalışanının öldürülmesi ve toplu mezar kazılması skandalına imza atmıştı.

Birleşmiş Milletler’in Filistin Özel Raportörü Francesca Albanese, bu fotoğraflar üzerine Fas yönetimini uluslararası hukuka uymaya ve söz konusu askerleri tutuklamaya çağırdı.

İşbirlikçi hükümet, halkı göz ardı ediyor

Kuzey Afrika güvenliği uzmanı Abdulkadir Abdurrahman, Fas halkı ile yöneticiler arasında açık bir fark olduğunu vurgulayarak, “Fas halkı, Filistin halkının mücadelesine her zaman destek olmuştur,” dedi Ayrıca Arap Barometresi’nin Ocak ayında yayımladığı bir ankete göre, Fas halkının İsrail ile normalleşmeye desteği 2022’deki %31 seviyesinden 2023-2024 döneminde %13’e geriledi.

Yassir Abbadi ise hükümetin halkın iradesini hiçe saydığını savundu: “Devlet istediğini yapıyor, halkın ne istediği umurlarında bile değil. Normalleşme de bu şekilde oldu. Bu bir diktatörlük örneğidir.”

Fas ile İsrail arasındaki ilişkiler, 2020 yılında ABD’nin arabuluculuğunda normalleşmişti. Bu anlaşma kapsamında ABD, Fas’ın Batı Sahra üzerindeki egemenliğini tanımıştı. O tarihten bu yana iki ülke arasındaki ticaret hacmi hızla arttı. 2023’te ticaret hacmi 116,7 milyon dolara ulaşarak bir önceki yılın iki katına çıktı.

Bununla birlikte enerji, teknoloji ve savunma alanlarında çok sayıda iş birliği anlaşması yapıldı. İşgalci İsrailli Netafim ve Gala Energy firmaları Fas’ta sulama ve yenilenebilir enerji projelerine yatırım yaparken, Atlas Okyanusu’nda İsrail-Fas ortaklığına ait bir doğalgaz arama izni de verildi.

Şubat ayında ise Fas, İsrailli savunma şirketi Elbit Systems’i ana silah tedarikçilerinden biri olarak seçti. Abbadi, bu gelişmeyi “Gazze soykırımıyla artan askerî iş birliği” olarak nitelendirdi.

Ayrıca, Fas’ın İsrail Havacılık Endüstrileri’nden 1 milyar dolarlık casus uydu alımına hazırlandığı belirtiliyor. Daha önce de Fas yönetiminin, İsrailli NSO Group’a ait Pegasus casus yazılımını kullanarak gazeteciler, aktivistler ve hatta Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’u bile izlediği ortaya çıkmıştı.

İsrail ile yakınlık, Cezayir ile gerilim

İsrail ile kurulan yakın ilişkiler, Fas’ın ezeli rakibi Cezayir ile ilişkileri daha da germiş durumda. Cezayir, Batı Sahra meselesi ve diğer siyasi nedenlerle bu yılki Afrika Aslanı tatbikatını boykot etme kararı aldı. Uzmanlar, İsrail’in tatbikata katılımının bu kararda etkili olmuş olabileceğini düşünüyor.

Gazeteci Ignacio Cembrero’ya göre, Fas sarayı bu adımıyla ciddi bir siyasi risk alıyor: “İsrail, Fas’ın Cezayir ile silahlanma yarışında değerli bir müttefik. Ayrıca, ABD ile ilişkilerin derinleştirilmesi açısından da kritik.”

Abbadi ise süreci şu sözlerle özetliyor:

Kaynak: Mira Haber