Soykırımı Adalet Divanı’na taşımıştı… Güney Afrika’dan İsrail’e rekor ihracat!

Katil İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları ateşkese rağmen sürerken, enerji tedariki cephesinde dikkat çekici bir tablo ortaya çıktı

Güney Amerika ülkesi Kolombiya’nın İsrail’e kömür sevkiyatını durdurma kararının ardından oluşan boşluk, Güney Afrika tarafından hızla dolduruldu. Verilere göre İsrail’i Uluslararası Adalet Divanı’na soykırım gerekçesiyle taşıyan Pretoria yönetimi, buna rağmen İsrail’e yönelik kömür ihracatını kısa sürede rekor seviyelere taşıdı.

Emtia takip şirketlerinin verilerine dayandırılan bilgilere göre, Güney Afrika’nın İsrail’e kömür ihracatı kasım ayına kadar olan üç aylık dönemde, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 87 arttı. Aynı süreçte Kolombiya’dan İsrail’e yapılan kömür sevkiyatları ise tamamen sıfırlandı.

Güney Afrika Gelir Servisi’nin resmi kayıtları, İsrail’e gönderilen kömür miktarının Şubat 2017’den bu yana görülen en yüksek seviyeye ulaşmak üzere olduğunu ortaya koyuyor.

Petro “dur” emrini vermişti

Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro, Haziran 2024’te ülkesinin İsrail’e kömür ihracatını askıya aldığını duyurmuştu. Petro, bu kararın gerekçesi olarak İsrail’in Uluslararası Adalet Divanı’nın (UAD) Refah’a yönelik saldırıların durdurulması yönündeki kararına uymamasını göstermişti.

Her ne kadar 2025’in ilk aylarında Kolombiya’dan İsrail’e sınırlı miktarda kömür akışı devam etmiş olsa da, Petro yaz sonunda yasağı sertleştirerek uzun vadeli tedarik anlaşmalarının tamamını bloke etti. Bu adım, Kolombiya’nın İsrail’in kömür ithalatındaki payını fiilen ortadan kaldırdı.

Kolombiya’nın çekilmesiyle birlikte Güney Afrika’nın İsrail’in deniz yoluyla yaptığı kömür ithalatındaki payı dramatik biçimde arttı. Kpler verilerine göre, bu oran 2024 seviyelerine kıyasla üç kattan fazla artarak yüzde 55’e ulaşacak.

Bu durum, Güney Afrika’nın İsrail’e yönelik sert siyasi eleştirileriyle ekonomik pratikler arasındaki çelişkiyi yeniden gündeme taşıdı.

Soykırım suçlamaları ticareti durdurmadı

Güney Afrika, Aralık 2023’te İsrail’in Gazze’de yürüttüğü savaşı açıkça “soykırım” olarak niteleyen ilk ülkelerden biri olmuş ve dosyayı Uluslararası Adalet Divanı’na taşımıştı. Aradan geçen yaklaşık iki yıla rağmen dava hâlâ sürerken, nihai bir kararın yakın dahi olmadığı belirtiliyor.

Ancak bu sert diplomatik duruş, ülke içindeki madencilik şirketlerinin İsrail’e yönelik sevkiyatlarını artırmasına engel olmadı.

Güney Afrika, İsrail’e enerji sağlayan tek ülke değil. Kasım ayında yayımlanan bir rapora göre, Gazze’deki yıkım sürerken 25 ülke İsrail’e ham petrol ve rafine petrol ürünleri tedarik etmeye devam etti. Bu ülkeler arasında Azerbaycan da öne çıkıyor.

Azerbaycan petrolü, Bakü-Tiflis-Ceyhan hattı üzerinden Türkiye’ye, oradan da İsrail’e ulaştırılıyor. Ankara’nın Tel Aviv’e yönelik sert açıklamalarına rağmen bu enerji akışının kesintiye uğramaması ise ayrı bir tartışma konusu.

7 Ekim 2023 günü işgalci İsrail’in Gazze’ye yönelik başlayan saldırıları, bugüne kadar en az 71 bin Filistinliyi katletti. Geçtiğimiz Ekim ayında ilan edilen ateşkese rağmen İsrail ihlalleri sonucu bununla birlikte yüzlerce sivil daha yaşamını yitirdi.

Uluslararası alanda “soykırım” suçlamaları güç kazanırken, sahadaki enerji ve ticaret akışlarının büyük ölçüde devam etmesi, küresel siyasetteki ikiyüzlü dengeyi bir kez daha gözler önüne seriyor.

Kaynak: Mira Haber