İran bir gemiyi daha kaçırdı; mürettebat gözaltında

Hürmüz Boğazı ve yakınlarından geçen petrol gemileri, son zamanlarda sık sık İran için hedef haline geldi

İran, Umman Körfezi’nde “kaçak akaryakıt taşıdığı” iddiasıyla yabancı bir petrol tankerine el koyduğunu ve gemide bulunan 18 mürettebatı gözaltına aldığını duyurdu. Olay, Tahran ile Batı arasında artan gerilimin gölgesinde yaşandı.

İran basınında yer alan haberlere göre, yürütülen soruşturma kapsamında gözaltına alınanlar arasında tanker kaptanı da bulunuyor. Yetkililer, geminin yaklaşık 6 milyon litre kaçak yakıt taşıdığını öne sürdü.

Fars Haber Ajansı, mürettebatın Hindistan, Sri Lanka ve Bangladeş uyruklu olduğunu bildirdi. Haberde, mürettebatın “dur ihtarlarına uymamak, kaçmaya teşebbüs etmek ve seyir ile yük belgelerinden yoksun olmak” gibi çok sayıda ihlalde bulunduğu iddia edildi.

Kaçakçılık gerekçesi

İran, Basra Körfezi ve Umman Körfezi’nde yasa dışı yakıt taşındığını öne sürdüğü gemilere el koyduğunu sık sık duyuruyor. Ülkede akaryakıt fiyatlarının dünyanın en düşükleri arasında yer alması, yakıt kaçakçılığını da son derece kârlı hale getiriyor.

Tanker baskını, İran’ın nükleer programı nedeniyle Batı ile yaşadığı gerilimin yeniden tırmandığı bir döneme denk geldi. Birleşmiş Milletler tarafından uygulanan ve silah ambargosunu da içeren kapsamlı yaptırımlar, Eylül ayında yeniden yürürlüğe girmişti.

Bu adım, nükleer müzakerelerin çökmesinin ardından devreye sokulan “snapback” (tetik) mekanizması kapsamında atıldı.

Umman’ın arabuluculuğunda İran ile ABD arasında yürütülen dolaylı görüşmeler ise Haziran ayında, İsrail ve ABD’nin İran’a yönelik saldırılarının ardından tamamen durma noktasına geldi.

2015 anlaşmasının çöküşü

2015’te imzalanan nükleer anlaşma, İran’ın programına kısıtlamalar getirilmesi karşılığında yaptırımların askıya alınmasını öngörüyordu. Ancak anlaşma, ABD’nin 2018’de dönemin Başkanı Donald Trump kararıyla çekilmesi ve İran petrol ihracatını hedef alan ağır yaptırımları yeniden devreye sokmasıyla fiilen çöktü.

Bu süreç, İran ekonomisini derin bir krize sürükledi.

İran’ın tanker baskını, ABD’nin de Venezuela açıklarında bir petrol tankerine el koymasından yalnızca iki gün sonra gerçekleşti. Washington, söz konusu geminin Venezuela ve İran menşeli petrol taşıdığını öne sürmüştü. Venezuela ise İran’ın en yakın müttefiklerinden biri olarak biliniyor.

Kaynak: Mira Haber, MEE