Mira Haber – Ortadoğu Bağımsız Muhabir Ajansı
Türkiye, işgal altındaki Filistin’e giden mal teslimatlarıyla Türk şirketlerinin İsrail’e uyguladığı ticaret ambargosunu aşma çabasında. Haber kaynakları, Ankara’nın 8 milyar dolarlık ticaretini askıya almasının ardından, Türk şirketlerinin mallarını İsrail’e göndermek için Yunanistan gibi üçüncü ülkeleri kullanmaya başladığını ortaya koyuyor.
Eylül ayında dikkat çeken bir gelişme yaşandı: İşletmeler, Filistin’i mallar için son varış noktası olarak gösteren belgeler düzenlemeye başladı. Ancak, bu mallar Aşdod gibi İsrail limanlarına yanaştıktan sonra, Filistinli aracıların yardımıyla İsrailli alıcılara gönderildi.
Bu ‘arka kapı’ ticareti Türkiye hükümeti üzerinde büyük bir baskı oluşturdu; zira İstanbul’daki aktivistler, dolaylı ticaretin engellenmesi için gemi baskınları düzenledi.
Yerel gazeteciler, sosyal medya aracılığıyla bu işlemleri gözler önüne serdi ve Türkiye ile İsrail arasındaki paralel ticareti ifşa etti. Bunun ardından Türkiye, Filistin’e ihracat yapan şirketler için yeni ve karmaşık üç aşamalı bir süreç başlattı. Ancak bu süreç, ticaretin geçici olarak sekteye uğramasına neden oldu.
TİM verilerine göre, yılın ilk 10 ayında Türkiye’nin Filistin’e yaptıği ihracat yüzde 542,5 artarak 661 milyon dolara ulaştı. Ekim ayında yalnızca Filistin’e yapılan ihracat, bir önceki yıla göre yüzde 672 artış göstererek 95 milyon dolara yükseldi. Türkiye’nin yeni önlemleri, İsrail’e mal akışını ne kadar etkileyebilir sorusu ise hâlâ belirsizliğini koruyor.
Filistin hükümeti, Türkiye’ye çağrıda bulunarak ticaret yollarının açık tutulması gerektiğinin altını çizerken, Filistin Ulusal Ekonomi Bakanı Muhammed el-Amur, Türkiye’nin İsrail’e ihracatı yasaklamasının ardından ticaretin yalnızca Filistin ile sınırlı kaldığını söyledi.
“Bu durum, Türkiye’nin Filistin’e ihracatında artışa neden oldu. Daha önce Türk mallarının bir kısmı İsrail pazarı üzerinden geliyordu.” diye ekledi.
Kaynakların belirttiğine göre, Türk şirketleri, ihtiyaç duyulan belgeleri hazırlamakta zorlanan Filistinli müteşebbisler tarafından dahi yardım alıyor. Ancak, Türkiye hükümetinin ambargo ihlallerini izleyecek bir mekanizmasının olmaması nedeniyle, bu ticaretin sürmesi pek de şaşırtıcı değil. Çarpıcı bir durumla karşı karşıya kalan dünya, Türkiye’nin bu karmaşık ticaret stratejisini ve Filistin halkı üzerindeki etkilerini merakla izliyor.
Kaynak: Mira Haber