20250425 100831

Trump’ın Orta Doğu hamlesi: Suudi Arabistan’a dev anlaşmayla gidiyor

ABD, Trump’ın Mayıs ayında Suudi Arabistan’a yapacağı ziyaret sırasında 100 milyar doları aşan silah anlaşması teklif etmeye hazırlanıyor

Reuters’ın altı farklı kaynağa dayandırdığı haberine göre, ABD yönetimi Suudi Arabistan’a toplam değeri 100 milyar doları aşan büyük bir silah paketi sunmayı planlıyor. Bu teklifin, ABD Başkanı Donald Trump’ın Mayıs ayında gerçekleştireceği Suudi Arabistan ziyareti sırasında açıklanması bekleniyor.

Bu girişim, eski Başkan Joe Biden döneminde Riyad ile İsrail arasında diplomatik ilişkilerin normalleşmesini amaçlayan kapsamlı bir anlaşmanın hayata geçirilememesinin ardından gündeme geldi. Biden yönetimi, Suudi Arabistan’a Çin’le askeri iş birliğini kesmesi ve Çin yatırımlarını sınırlandırması karşılığında gelişmiş Amerikan silahları teklif etmişti. Ancak Reuters, Trump yönetiminin benzer şartlar sunup sunmadığını henüz doğrulayamadı.

Gelişmiş Silah Sistemleri Pakette

Trump, başkanlığının ilk döneminde Suudi Arabistan’a yapılan silah satışlarını hem ekonomik büyüme hem de istihdam açısından olumlu bir adım olarak değerlendirmişti. Konuya yakın iki kaynak, Lockheed Martin’in C-130 tipi askeri nakliye uçaklarının yanı sıra farklı ileri teknoloji silah sistemlerinin de pakette yer alabileceğini söyledi. Bir diğer kaynak ise Lockheed’in füze ve radar sistemleri de sağlayacağını belirtti.

Pakette, daha önce Raytheon Technologies olarak bilinen RTX Corporation’ın da kritik bir rol üstleneceği belirtiliyor. Ayrıca Boeing, Northrop Grumman ve General Atomics gibi ABD’li büyük savunma şirketlerinin ürünlerinin de yer alması bekleniyor.

Reuters, sunulan tekliflerin ne kadarının yeni olduğunu netleştiremedi. Ancak iki kaynak, bazı anlaşmaların uzun süredir gündemde olduğunu belirtti. Örneğin, Suudi Arabistan’ın General Atomics’in ürettiği insansız hava araçlarına 2018’den bu yana ilgi gösterdiği biliniyor. Bir kaynak, son bir yıl içinde General Atomics’in MQ-9B SeaGuardian SİHA’larını da içeren yaklaşık 20 milyar dolarlık bir anlaşmanın öne çıktığını ifade etti.

Kaşıkçı Cinayeti ve İlişkilerde Dönüm Noktası

Üç kaynak, bazı savunma sanayi temsilcilerinin Trump’ın heyetiyle birlikte bölgeye seyahat etmeyi değerlendirdiğini aktardı. ABD, Suudi Arabistan’a uzun yıllardır silah sağlıyor. Trump, 2017’de yaklaşık 110 milyar dolarlık bir silah satışı teklifinde bulunmuştu. Ancak 2018’e kadar bu satışların sadece 14,5 milyar dolarlık kısmı hayata geçirilebildi. Gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın İstanbul’daki Suudi Başkonsolosluğu’nda öldürülmesinin ardından Kongre bu satışlara yönelik eleştirilerde bulundu.

Biden yönetimi, 2021 yılında Kaşıkçı cinayeti ve Yemen’deki sivil kayıplar nedeniyle Suudi Arabistan’a yönelik saldırı silahı satışlarını yasaklamıştı. Ancak 2022’de Ukrayna savaşının petrol piyasasına etkisiyle birlikte Washington, Riyad’a yönelik tutumunu yumuşattı. 2024 yılında ise saldırı silahlarına uygulanan ambargo kaldırıldı. Hamas’ın 7 Ekim saldırısının ardından ABD, Suudi Arabistan’la Gazze’nin geleceği konusunda daha sıkı iş birliğine yöneldi.

F-35 Satışı Masada Olabilir

Üç kaynağın aktardığına göre, Suudi Arabistan’ın uzun süredir ilgilendiği F-35 savaş uçakları da potansiyel olarak gündeme gelebilir. Ancak bu ziyaret sırasında resmi bir anlaşma yapılması beklenmiyor.

ABD, İsrail’in askeri üstünlüğünü korumak amacıyla, Arap ülkelerine daha düşük seviyede silah sistemleri sağladığı “Niteliksel Askeri Üstünlük” (QME) politikası doğrultusunda hareket ediyor. İsrail, 9 yıldır F-35 filosuna sahip ve bu konuda bölgedeki en ileri düzey ülke konumunda.

Bir Cevap Yazın