Aylarca Sudan’ı kana bulayan RSF’den “insani ateşkes” ilanı

Sudan’da bir buçuk yılı aşkın süredir devam eden yıkıcı iç savaşta, sahadaki dengeleri etkileyecek yeni bir gelişme kayda geçti

Yıllardır sivilleri katlederek bölgede terör estiren Hızlı Destek Kuvvetleri (RSF) Komutanı Muhammed Hamdan Dagalo  (kamuoyunda bilinen adıyla Hemedti) ülke genelinde üç ay sürecek tek taraflı bir insani ateşkes ilan ettiklerini duyurdu.

Açıklama, RSF liderinin pazartesi günü yayımlanan görüntülü bir mesajıyla geldi. Ancak Sudan Silahlı Kuvvetleri (SAF) lideri General Abdulfettah el-Burhan’dan bu ateşkese dair herhangi bir teyit gelmedi.

Burhan’dan ateşkes taslağına ret

Hemedti’nin açıklaması, Burhan’ın bir gün önce ateşkes girişimini kesin bir dille reddetmesinin hemen ardından geldi. Söz konusu plan, “Dörtlü Grup” (Mısır, Suudi Arabistan, BAE ve ABD) tarafından hazırlanmıştı.

Burhan, özellikle RSF’yi sivilleri öldürmesi için fonlayan BAE’nin grupta yer almasına itiraz ederek, söz konusu teklifin “taraflı, dengesiz ve ordunun varlığını zayıflatmayı amaçlayan bir metin” olduğunu savundu.

Burhan, teklifin şu anki haliyle Silahlı Kuvvetlerin konumunu fiilen ortadan kaldırdığını, güvenlik kurumlarının tasfiyesine kapı araladığını ve RSF’nin mevcut pozisyonlarını korumasını sağladığını ifade ederek, “Hiç kimsenin bu isyancı güçlerin varlığını kabul etmeyeceğini” söylemişti.

‘İnsani ateşkes’ gerekçesi

Hemedti, üç aylık ateşkesi Dörtlü Grup, Afrika Birliği ve IGAD ile koordinasyon içinde aldıklarını belirtti. Bu adımın başlıca amaçlarının sivillere yönelik saldırıların azaltılması, yardım koridorlarının açılması ve bağımsız bir saha izleme mekanizmasının kurulması olduğunu ifade etti.

RSF elebaşı ayrıca, sivillere yönelik suçların faillerinin ortaya çıkarılması için “tam işbirliği” sözü verdi.

Sahada çatışmalar sürüyor

RSF daha önce de benzer bir ateşkes önerisini kabul ettiğini açıklamış, ancak hemen ardından SAF kontrolündeki bölgelere yönelik drone saldırılarını sürdürmüştü.

Sudan’da Nisan 2023’ten bu yana devam eden savaş on binlerce can kaybına, 14 milyondan fazla insanın yerinden edilmesine ve bunun yanı sıra yalnızca Darfur’da değil, ülke genelinde ağır bir insani kriz oluşmasına neden oldu.

Sahadaki en kritik gelişmelerden biri RSF’nin, Sudan ordusunun çekilmesiyle geçtiğimiz ay Kuzey Darfur’un başkenti El-Faşir’i ele geçirmesi oldu. Uydu görüntülerinde RSF güçlerinin büyük ölçekli toplu gömüler gerçekleştirdiği görülmüş, bu durum uluslararası toplumda kanıt karartma ve toplu katliamları gizleme iddialarını gündeme taşımıştı.

Ateşkes gerçekleşecek mi?

Hemedti’nin açıklamasına rağmen, Burhan’ın mevcut pozisyonunda bir değişiklik olup olmadığı belirsizliğini koruyor. Burhan’ın son açıklamasında kullandığı “şimdiye kadarki en kötü teklif” ifadesi, ordunun Dörtlü Grup tarafından sunulan plana sıcak bakmadığını açıkça ortaya koymuştu.

Sudan’da savaşın iki tarafının birbirine güvensizliği, dış aktörlerin çatışmadaki rolüne dair tartışmalar ve sahadaki güç mücadelesi göz önüne alındığında, RSF’nin tek taraflı ateşkes ilanı şimdilik siyasi bir manevra olarak değerlendiriliyor.

Ateşkesin sahada gerçekten uygulanıp uygulanmayacağı ise önümüzdeki günlerde netlik kazanacak.

Kaynak: Mira Haber