Ankara ile başlaması beklenen istikşafi görüşmelerde Atina’nın yapıcı yaklaşım sergileyeceğini söyleyen Dendias, ‘2000’lerde AB üyeliği adımları atan ve 2016’da son istikşafi görüşmeyi yapan ülke olmaktan çıkan Türkiye’nin artık yayılmacı, yeni Osmanlıcı ve tehditkar bir siyaset izlediğini’ iddia etti.
Yunanistan’da Kathimerini gazetesine verdiği mülakatta Türkiye ile yaşanan Doğu Akdeniz odaklı ihtilaflarla ilgili değerlendirmelerde bulunan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, Ankara ile başlaması beklenen istikşafi (keşif amaçlı) görüşmelerde Atina’nın yapıcı yaklaşım sergileyeceğini söyledi.
Ankara’nın görüşmelerin gündemini tek taraflı değiştirmesinin baltalama girişimi anlamına geleceği, rotada yeni bir değişikliğe gidilmesine bir tarafın kendi başına karar veremeyeceğinden söz eden Yunan Dışişleri Bakanı, Türkiye’nin ne 2000’lerin başında Avrupa Birliği’ne (AB) üyelik adımları atan ülke ne de istikşafi görüşmelerin kesintiye uğradığı 2016’daki ülke olduğunu dile getirdi. Ankara’nın son yıllarda ‘yayılmacı, yeni Osmanlıcı ve tehditkar’ bir siyaset izlediğini iddia etti.
Yunanistan’ın Akdeniz’de enerji kaynaklarının çıkarılması konusunda Güney Kıbrıs, İsrail, Mısır, Ürdün, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile kurduğu işbirliğine Türkiye’nin de katılmasını arzu ettiğinden söz eden Dendias, “Ancak Türkiye bu davranışlarından vazgeçmeli ve her bir ülkenin kabul ettiği gibi anlaşmazlıkların barışçı yollarla çözümünü öngören uluslararası hukuk kurallarına saygılı olmalı” diyerek ekledi:
“100 yıl önce Batı’da hasta adam olarak tanımlanan Türkiye’nin şimdi bölgenin büyük değişimcisi olarak Osmanlı İmparatorluğu rolünü oynamaya çalışması, görüştüğüm bütün ülkelerin gündeminde bulunuyor.”
İstanbul’da yapılması beklenen istikşafi görüşmelerin 61. turunun 2016’da kesildiği yerden devamından yana olduğunu belirten Yunan Dışişleri Bakanı, şunları söyledi:
“İstikşafi görüşmelerin gündemi bellidir ve bu değiştirilemez. 20 yıldır sürdürülen görüşmelerin 61. toplantısı yapılacak. Görüşmelerin tek taraflı olarak genişletilmesine karar vermek, görüşmeleri torpillemek anlamına gelir. Ankara’nın ne denli samimi olduğunu göreceğiz. Biz, görüşmelere samimi ve yapıcı bir niyetle masaya oturmaya hazırız.”
Ankara ile istikşafi görüşmelerde iki ülke arasındaki kıta sahanlıklarının belirlenmesinden başka hiçbir konunun görüşülmemesi yönünde açıklamalar yapan Atina’nın, İtalya ve Mısır ile deniz yetki alanlarının belirlenmesini öngören anlaşmalara vardığını hatırlatan Dendias, Yunanistan’ın Arnavutluk ile deniz yetki alanlarının belirlenmesi için Uluslararası Lahey Adalet Divanına gidilmesinde anlaşma sağladığını belirtti.
Bu amaçla Arnavutluk’ta 25 Nisan’da düzenlenecek seçimlerin ardından ortak bir tahkimname hazırlamaya karar verdiklerini duyuran Yunan Dışişleri Bakanı benzeri anlaşmaların Türkiye ile de yapılmasını önerisini dile getirdi.
Bu deniz yetki alanlarının belirlenmesi anlaşmaları çerçevesinde Yunanistan’ın Batı yakasındaki İyon Denizi’nde kara sularını 6 milden 12 mile çıkarmasını öngören yasanın gelecek hafta parlamentoda onaylanacağını açıklayan Dendias, şunları söyledi:
“Yunanistan, bu yasayla 1947’den bu yana ilk kez genişlemiştir. Yunanistan, Uluslararası Deniz Hukuku sözleşmesiden kaynaklanan kara sularını 12 mile uzatma hakkını, geri kalan deniz bölgelerinde de uygulayabilir. Ancak bu hakkını gerek görüldüğünde ve ne zaman uygulayacağına siyasi iradeler karar verir.”
Ankara, Yunanistan’ın Ege Denizi’nde kara sularını 12 mile çıkarmasını ‘savaş sebebi’ sayıyor.
Kıbrıs sorunuyla ilgili ‘BM’nin Kıbrıs konusunda gayriresmi düzeyde 5’li konferans yapılmasını öngören olası önerisine sıcak baktıkları’ mesajını veren Yunan Dışişleri Bakanı, ‘(Güney) Kıbrıs ile koordineli şekilde gayriresmi 5’li konferans teklifine katılmaya hazır olduklarını’ ifade etti.
Öncesinde BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, BM himayesinde, garantör ülkeler Türkiye, Britanya, Yunanistan ile Ada’daki Türk ve Rum yöntimlerinin katılacağı gayriresmi bir konferans teklifinde bulunmuştu.
Dendias, Kıbrıs’ta BM kararları ve AB değerlerine uygun federal bir çözümden yana olduklarını tekrarlayarak şöyle konuştu:
“Ancak gerek Türkiye’den gerek Kıbrıs Türk lideri Ersin Tatar’dan gelen son açıklamalar ve Maraş sahilinin yasadışı açılması gibi davranışlar, iyimserlik göstermeye fırsat vermiyor.”
Yunanistan’ın daha fazla diplomatik açılım yapma ve geleneksel ilişkilerini güçlendirme taahhüdüne bağlı olduğunu kaydeden Dendias, ABD’de 20 Ocak’ta başkanlığı devralacak Joe Biden’ın Dışişleri Bakanı olacak Antony Blinken ile görüşmeyi dört gözle beklediğini ifade etti. Bu kapsamda ABD ile Karşılıklı Savunma İşbirliği Anlaşması müzakerelerinin tamamlanmasını istediğini vurgulayan Yunan bakan, ABD’nin özellikle Doğu Akdeniz’deki varlığını artırmasının önemli olduğunu dile getirdi. Fransa ile ilişkileri derinleştirmekten söz etti.