Yılda iki milyar dolar ile gıda israfında rekor kıran ülke

Japonya’da 7/24 hizmet veren ve geniş yelpazede taze gıda seçenekleri sunan süpermarketler, gıda israfına yıllık 2 milyar doları aşan bir katkıda bulunuyor ve bu durum büyük bir skandala dönüştü.

BBC tarafından yayınlanan bir rapora göre, bu mağazalar her yıl müşterilere tazelik sunmak için büyük miktarda yenilebilir gıdayı çöpe atıyor. Bu durum, hem önemli ekonomik hem de çevresel maliyetlere yol açıyor.

Setsubun günü: Gıda israfının zirvesi

Baharın başlangıcını simgeleyen bir Japon bayramı olan 3 Şubat Setsubun, gıda israfının en büyük günlerinden biri. Japonya’nın dört bir yanındaki süpermarketler, gecenin sonunda sürüler halinde çöpe atılan ehomaki suşi rulolarıyla dolup taşıyor.

Bağımsız araştırmacı ve aktivist Romi Ide tarafından koordine edilen bir anket, 101 süpermarkette şaşırtıcı miktarda satılmamış suşi rulosu buldu. Veriler, Japonya’daki 55.657 süpermarketin Setsubun Günü’nde değeri 700 ila 800 milyon yen (4,5 ila 5 milyon ABD Doları) arasında olan yaklaşık 947.121 ehomaki ambalajını imha ettiğini gösteriyor.

Süpermarketler: İsrafın merkezi

Ehomaki suşi ruloları, Japonya’daki daha büyük gıda israfı sorununun sembolü haline geldi. Suşi, sandviç ve önceden hazırlanmış akşam yemekleri gibi çabuk bozulan ürünleri 7/24 sunmasıyla bilinen süpermarketler bu israfta önemli bir rol oynuyor.

Günlük 24 saat açık olan bu mağazalarda, satılmayan ürünlerin her gün atılmasıyla atık sorunu daha da derinleşiyor. Romi Ide, “Kullanım kolaylığının arkasında tüketicilerin farkında olmadığı büyük miktarda israf yatıyor” diyor.

2 Milyar dolarlık israf: Endüstri ve tüketicinin sorumluluğu

2020’de Japonya Adil Ticaret Komisyonu, Japonya’daki süpermarket zincirlerinin mağaza başına yılda ortalama 4,68 milyon yen (30.000 $) değerinde gıdayı çöpe attığını tahmin etti. Bu da yıllık 260 milyar yenden (1,7 milyar $) fazla kayıp anlamına geliyor. Bu rakamın şu anda iki milyar doları aştığı tahmin ediliyor.

Lawson ve 7Eleven gibi iki büyük süpermarket zinciri, gıda israfı verilerini açıklamayı reddetti. Family Mart zinciri ise web sitesinde mağazalarının günde 56.367 ton gıda atığı ürettiğini belirtiyor.

Yasalar yetersiz

Japonya, 2019’da şirketleri son kullanma tarihi geçmemiş ürünleri gıda bankalarına bağışlamaya teşvik eden Gıda Kaybı ve İsrafı Yasasını kabul etti. Ancak şirketler genellikle sorumluluk endişesi nedeniyle tereddüt ediyor.

Gıda israfı sorununun çözümü için endüstrinin daha fazla şeffaflık göstermesi, tüketicilerin bilinçlendirilmesi ve gıda bankalarına bağışların teşvik edilmesi gerekiyor. Bu skandal, Japonya’daki gıda sisteminin sürdürülebilirliği ve etikliği hakkında önemli sorulara yol açıyor. 

Kaynak: Mira Haber/ Ajanslar