Türkiye’nin Brics’e ilgisi Batı’yı tamamen reddetmek mi?

Türkiye bu yılın başlarında Brics ekonomik bloğuna katılmak için stratejik bir hamle yaptı

Bazı siyasi yorumcular, ilk üyelerinin (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika) kısaltması olan Brics’in önümüzdeki yıllarda küresel ekonomiye hakim olacağını düşünüyor. Çoğunlukla Batılı ulusların önderlik ettiği G7’ye alternatif olarak görülen Brics, küresel güç dinamiklerinde önemli bir değişimi temsil ediyor. Türkiye’nin teklifi başarılı olursa bloğa katılan ilk NATO müttefiki olacak.

Kremlin, Türkiye’nin çıkarlarının Pazartesi ve Salı günü Nijniy Novgorod’da Rusya başkanlığında yapılacak Brics zirvesinde tartışma konusu olacağını belirtti. Ancak örgütün her üyelik başvurusunu kabul etme ihtimalinin düşük olduğu konusunda uyardı. Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da geçen hafta zirveye katılacağını doğrulamıştı.

Geçtiğimiz Ağustos ayında Brics,  Suudi Arabistan, Mısır, İran ve Birleşik Arap Emirlikleri’ne davetiye göndererek üyeliğini ikiye katlama planlarını duyurdu. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan daha önce Brics’e katılmakla ilgilendiğini belirtmişti ancak şu ana kadar resmi görüşmeler yapılmamıştı.

Bir Türk yetkiliye göre, Brics’in genişleme kararının ardından Türk dışişleri bakanlığı üyeliğin potansiyel faydalarını ve maliyetlerini değerlendirmeye başladı.

Türkiye’nin Çin ve Rusya’nın öncülüğünde bir ekonomik platforma ilgisi Avrupa başkentlerinde şaşkınlık yarattı. İkinci bir Türk yetkili, Türkiye’nin Brics’e ilgi duymasının nedeninin siyasi veya ekonomik taahhüt veya anlaşma gerektirmediğini söyledi.

Yetkili, “Brics’i NATO veya AB’ye alternatif olarak görmüyoruz” dedi. “Ancak Avrupa Birliği’ne katılım sürecinin durmuş olması bizi diğer ekonomik platformları keşfetmeye teşvik ediyor.” diye ekledi.

Yine, Türkiye’nin “kağıt üzerindeki müttefiklerinin” genellikle Ankara’nın güvenlik kaygılarını görmezden geldiğini ve gelişmiş silahlarını inkar ettiğini de sözlerine ekledi.

“Bize fayda sağlama şansı az da olsa olsa, her çok taraflı platformun parçası olmak isteriz.” diye konuştu.

Türkiye Milli Savunma Üniversitesi’nde akademisyen olan Hayati Ünlü, Türkiye’nin Brics’e olan ilgisinin Batı’dan tamamen uzaklaşma olarak görülmemesi gerektiğini savunuyor. “Türkiye ekonomik zorlukları aşmak için batıyla bağlarını tamamlayıcı bir ilişkiler ağı geliştirmek istiyor” dedi.

ABD’deki Northeastern Üniversitesi’nden Rusya ilişkileri uzmanı Leon Rozmarin,

“Her iki düğünde de yemek yemek daha iyidir tabiri caizse. Türkiye, hem batıyla hem de geri kalan kilit devletler ve yapılarla işbirliği kurarak, her ülkenin başaramayacağı benzersiz bir rol üstleniyor.” ifadelerini kullandı.

Rozmarin, Türkiye’nin Brics arayışının, Ukrayna’nın 2022 işgalinden sonra bile Rusya ile ticari bağlarını sürdürme politikasıyla uyumlu olduğunu söyledi. “Eğer Türkiye katılırsa bu mutlaka Batı karşıtı bir hareket değildir çünkü Hindistan ve Brezilya en başından beri bu örgütün içindedir” dedi.

Ancak ilk Türk yetkili, bloğun son zamanlarda dolarsızlaştırmaya odaklanması ve Ankara’nın bölge ülkeleriyle yerel para birimlerinde ödeme mekanizmaları kurma konusunda yaptığı anlaşmalar göz önüne alındığında, Brics üyeliğinin sürdürülebilirliğine ilişkin şüphelerini dile getirdi.

“Çin dışında Brics ülkeleriyle önemli bir ticaretimiz yok” diyen yetkili, Türkiye’nin yıllık ticaretinin yarısından fazlasını hâlâ Avrupa Birliği ile gerçekleştirdiğini kaydetti.

Yetkili ayrıca Brics’in siyasi nüfuzunu da sorgulayarak bloğun etkisinin sınırlı kaldığını öne sürdü. Yetkili, “Brics, siyasi açıdan daha önemli hale gelirse ve uluslararası kamuoyunda yankı bulursa gelecekte daha anlamlı olabilir” yorumunu yaptı.

Ünlü, Türkiye gibi orta güçlerin katılımının Brics’in önemini artırabileceğine, zira bu ulusların süper güçlerin hakimiyetinde olmayan çok kutuplu bir dünya düzeni arayışında olduğuna inanıyor.

Kaynak: Mira Haber