Mira Haber – Ortadoğu Bağımsız Muhabir Ajansı
Batı’nın Rusya yaptırımlarının körüklediği yüksek enflasyon, Avrupa Merkez Bankası’nı (ECB/AMB) 24 yıllık tarihinde ilk kez politika faizini bir kerede 75 baz puan artırmak zorunda bıraktı. Üst üste iki toplantıda faiz artırımına giden ECB, sonraki birkaç toplantıda faizleri yükseltmeyi sürdüreceğini belirtti.
Temmuzda 11 yıl sonra ilk kez faizleri yükselterek politika faizini 50 baz puan artıran ECB, bu kez tarihinde ilk kez bir kerede 75 baz puan faiz artışına gitti.
ECB açıklamasına göre, refinansman faizi yüzde 1.25’e, (bankaların ECB’de tuttukları mevduat için ödenen) mevduat faizi yüzde 0.75’e ve marjinal fonlama faizi yüzde 1.50’ye yükseltildi. Böylece ECB 1999’da Avrupa ortak para biriminin kullanılmasından bu yana en yüksek faiz artışına gitmiş oldu.
Tarihi faiz artışını ‘enflasyonun orta vadede yüzde 2 hedefine geri dönmesini sağlamak için ön alma çabasıyla’ gerekçelendiren ECB, bundan sonra düzenlenecek birkaç toplantıda faizleri daha da artırmayı beklediğine işaret etti: “Mevcut değerlendirmesine dayanarak, Yönetim Konseyi önümüzdeki birkaç toplantıda talebi azaltmak ve enflasyon beklentilerinde kalıcı bir yukarı yönlü kayma riskine karşı koruma sağlamak için faiz oranlarını daha da artırmayı bekliyor.”
Enflasyonun çok yüksek olduğu ve muhtemelen uzun bir süre hedefin üzerinde kalacağı uyarısını yapan ECB, Euro Bölgesi’nde 2022 için enflasyon görünümünü daha önceki yüzde 6.8’den 8.1’e ve 2023 için yüzde 3.5’ten 5.5’e yükseltti. ECB’nin beklentisi, tüketici fiyat artışının 2024’te yüzde 2.3’e düşerek önceki tahmini olan yüzde 2.1’e yakınlaşması.
2023 yılı için ekonomik büyüme tahminini de yüzde 2.1’den 0.9’a indiren ECB, son zamanlardaki kasvetli ekonomik verilerin Euro Bölgesi’nin 2022’nin sonuna doğru ve 2023’ün ilk çeyreğinde durgunlaşmasının beklendiği anlamına geldiğini belirtti.
Enerji fiyatlarındaki hızlı artışların hane halkı ve işletmeler üzerindeki baskıyı artırmasıyla, Euro Bölgesi enflasyonu ağustos ayında yüzde 9.1 ile rekor seviyeye ulaştı.
“Fiyat baskıları ekonomi genelinde güçlenmeye ve genişlemeye devam etti ve enflasyon yakın vadede daha da yükselebilir” uyarısı yapılan ECB açıklamasında, Ukrayna krizinin işletmelerin ve tüketicilerin güveni üzerinde baskı oluşturduğu aktarıldı. “Çok yüksek enerji fiyatları, insanların gelirlerinin satın alma gücünü azaltıyor ve arz-tedarik darboğazları, hafifliyor olmakla birlikte hala ekonomik aktiviteyi kısıtlıyor” denildi.
ECB, yüksek enflasyonla mücadele için daha önceden faiz oranlarını sert ve hızlı yükseltmeye başlayan ABD’deki Fed ve İngiltere’ Merkez Banka’sını yakalamaya çalışıyor. Fed’in 20- 21 Eylül’de toplanıp 22 Eylül’de yapacağı açıklamada 75 baz puan artışına daha gitmesi bekleniyor.