ABD’de tarihi kriz sürüyor!

8 Kasım 2022’deki ara seçimlerin ardından Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olduğu Temsilciler Meclisinde başkan seçimleri yine sonuçsuz kaldı.
Oylamanın 4’üncü gününde yapılan 13’ncü turda Cumhuriyetçilerin çoğunluk lideri Kevin McCarthy, oylamada muhalif 20 temsilcinin 12’sini yanına çekmeyi başardı ancak başkan seçilmek için yeterli desteğe yine ulaşamadı.
McCarthy 214 ile bugüne kadarki en fazla oyu alırken, kendisine destek vermemekte ısrarcı olan 6 Cumhuriyetçi vekil, oylarını Jim Jordan’a verdi, 2 milletvekili de oylamaya katılmadı.
212 Demokrat üyenin tamamı ise parti liderleri Hakeem Jeffries için oy kullanmaya devam etti.
14’ncü oylamanın sonunda başkan seçiminin devamı için Temsilciler Meclisinin bugün yerel saat ile 22.00’ye kadar açık kalması teklifi yapıldı. Teklif, yapılan elektronik oylamada 212’e karşı 220 oy ile kabul edildi.
McCarthy: “Nasıl başladığımız değil, nasıl bitirdiğimiz önemli”
Diğer taraftan, başkan olmak için yeterli çoğunluğu elde edemeyen McCarthy, bu sabah Cumhuriyetçi Parti Konferansında yaptığı konuşmada, aday olmaya devam edeceğinin işaretlerini verdi.
McCarthy, dün akşamdan beri kendi adaylığına itiraz eden Cumhuriyetçi vekillerle görüşerek müzakerelerde ilerleme kaydettiğini ancak henüz bir uzlaşıya varılamadığını söylemişti.
Dün akşam seçimlerin yeniden sonuçsuz kalması üzerine “Seçimlerin biraz uzun sürmesinde bir beis yok” görüşünü paylaşan McCarthy, “Nasıl başladığımız değil, nasıl bitirdiğimiz önemli.” demişti.
ABD’de yasama donmuş halde
Temsilciler Meclisi başkanının seçilememesi nedeniyle üyeler yemin edemediği için Kongrenin bir kanadı halen faaliyete başlayamadı. Bu nedenle ABD’de yasama, yürütme ve yargı olmak üzere üç ana organdan oluşan federal devletin yasama organı durma noktasına geldi.
Mevcut durumda milletvekilleri acil bir durumda veya kriz anında yasama faaliyetlerini yerine getiremeyecek halde. Bu da ABD kamuoyunda “demokrasinin sınanması”, “kişisel siyasi ihtirasların milletin çıkarlarının önüne geçmesi” şeklinde yorumlanıyor. Bu durumun “ülke için iyi olmadığına” dikkati çeken çok sayıda milletvekili, bir an önce başkanın seçilmesi için çağrıda bulunuyor.
Milletvekilleri bilhassa Temsilciler Meclisinde dış ilişkiler ve güvenlikle ilgili komiteler işleyemediği için ülkede yönetimsel aksaklıkların olabileceğine vurgu yapıyor.
CNN televizyonuna konuşan Cumhuriyetçi milletvekili Mike Gallagher, İstihbarat Komitesinde yer almasına rağmen, Temsilciler Meclisi güvenlik görevlilerinin, kendisinin “henüz izni olmadığı” gerekçesiyle Genelkurmay Başkanı’nın da olduğu bir toplantıya girmesine izin vermediğini söyledi.
Öte yandan, çok sayıda Cumhuriyetçi milletvekili, meclis başkanı seçilemediği için göreve başlayamadıklarından “Biden yönetiminin denetimsiz kaldığını” savundu.
Cumhuriyetçiler giderek daha da bölünüyor
ABD Temsilciler Meclisinde son 100 yıldır ilk kez, 4 gündür yapılan 13 oylamada da yeterli çoğunluğa ulaşılamadığı için meclis başkanı seçilemiyor.
Eski ABD Başkanı Trump’ın “McCarthy’e oy verin” çağrılarına rağmen kendisinin sıkı destekçisi olan bir grup Cumhuriyetçi üye, aksi yönde oy kullanmaya devam ediyor.
20 kadar muhafazakar Cumhuriyetçi, McCarthy’i “müesses nizamın adamı” olmakla itham ederek, bütçe, vergiler, sınırların korunması ve Kongre’deki vekillerin görev süresi gibi hususlarda kendisine güvenmiyor.
Salı yapılan ilk oylamada Cumhuriyetçilerin 203’ü MacCarthy, 10’u Andy Biggs’e oy vermişti. Daha sonraki oylamalarda Byron Donalds’a oy veren Cumhuriyetçilerin birkaçı son üç oylamada haklarını Kevin Hern’den yana kullanmıştı.
Üç turda da milletvekili olmamasına rağmen eski ABD Başkanı Donald J. Trump’a oy veren Cumhuriyetçi Matt Gaetz bu kez Ohio’lu siyasetçi Jim Jordan’ı aday gösterdi.
13’ncü turda ise muhafazakar Cumhuriyetçilerin birkaçı Jim Jordan’a oy vererek parti içindeki bölünmüşlüğü bir kez daha gözler önüne serdi.
Başkan seçilene kadar oylamalar devam edecek
ABD’de Temsilciler Meclisi Başkanı, devlet başkanı ve başkan yardımcısından sonra protokolde üçüncü sırada yer alması bakımından önem arz ediyor.
Temsilciler Meclisi, başkanını seçmeden işlemeye başlayamıyor. Milletvekillerinin yeni başkanın seçilmesi için gereken çoğunluğu elde edene kadar oylamaya devam etmesi bekleniyor.
Başkan nasıl seçiliyor?
435 üyeli Temsilciler Meclisinde halihazırda Cumhuriyetçiler 222, Demokratlar 213 koltuğa sahip. Ancak Demokratlardan 1 sandalye, Virginia’dan seçilen Demokrat siyasetçi Donald McEachin’in 28 Kasım 2022’de vefat etmesi üzerine boş kalmıştı. McCarthy’nin başkan seçilebilmesi için Meclis üyelerinin yarısı olan 218 üyenin oyunu alması gerekiyor.
Ancak bu baraj her bir milletvekilinin bir üyeyi oylaması halinde geçerli. Örneğin 6 milletvekili oylamada çekimser kalırsa, mevcut milletvekili sayısı 434 olan mecliste çoğunluk için gereken oyun 218 değil, 214 olması gerekiyor.
Cumhuriyetçilerin lideri McCarthy kimdir?
1965 doğumlu Kevin McCarthy, ilk kez 2006’da Cumhuriyetçi Parti’den Kongre üyesi seçilmişti. İş insanı olan Kaliforniyalı siyasetçi, 2018’den bu yana Temsilciler Meclisinde Cumhuriyetçilerin azınlık lideri olarak görev yapıyordu.
Trump’ın sıkı destekçilerinden McCarthy, 2020’deki başkanlık seçim sonuçlarına itirazında Trump’ın yanında yer almıştı. Daha sonra seçimlerin meşru olduğunu kabul eden Cumhuriyetçi siyasetçi, 6 Ocak 2021’de Kongre binasına gerçekleştirilen saldırıyı da kınamıştı.
Jim Jordan kimdir?
1964 doğumlu Jim Jordan, 2007’den beri siyaset sahnesinde.
Eski Başkan Donald Trump’ın sıkı bir destekçisi olan Jordan, 2020’deki başkanlık seçimlerine itiraz edenler arasında yer aldı.
Jordan’ın kişisel internet sitesinde “Kongre’nin en muhafazakar üyelerinden biri” olduğu bilgisi yer alıyor.
Kevin Hern kimdir?
1961 doğumlu Oklahomalı siyasetçi Kevin Hern, 2018’den bu yana Temsilciler Meclisi üyesi.
Siyasete atılmadan önce Rockwell International isimli firmada uzay mühendisi olarak çalışan Hern, daha sonra ticaretle ilgilenerek büyük markaların franchise partneri olarak çeşitli işler yürüttü.
Hern’ün yeni yasama döneminde Cumhuriyetçilerin Çalışma Komitesinin başkanı olması bekleniyordu.
Demokratların lideri Jeffries kimdir?
Nancy Pelosi’nin 20 yıldır sürdürdüğü liderlik görevine tekrar aday olmayacağını açıklamasının ardından, tek aday New York Temsilcisi Hakeem Jeffries Demokratların yeni lideri olmuştu.
Jeffries, ABD Kongresinin tarihinde Senato veya Temsilciler Meclisindeki herhangi bir partinin lideri konumuna seçilen ilk siyahi olarak kayıtlara geçmişti. New York’un Brooklyn bölgesinde 4 Ağustos 1970’te doğan ve avukatlık yapan Jeffries, 2013’ten bu yana Temsilciler Meclisi üyesi.
Uzun süredir “Pelosi’nin veliahtı” olarak anılan Jeffries, Temsilciler Meclisinde adalet ve bütçe komitelerinde yer almıştı.