“İslam” ülkelerini Trump’a övgüler dizdirten Gazze planı neler içeriyor?

ABD Başkanı Donald Trump, pazartesi günü kameraların karşısına geçerek Gazze’de süregelen savaşın sona erdirilmesi için hazırladığı 20 maddelik kapsamlı planı açıkladı

Beyaz Saray, Trump’ın İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile yaptığı ortak basın toplantısı öncesinde belgenin tam metnini kamuoyuyla paylaştı. Türkiye dahil birçok “Müslüman” ülke, İsrail’in de destek verdiği bu plana yeşil ışık yaktı, hatta Trump’ı “çabalarından dolayı” takdir etti.

Trump’ın planı, İsrail’in Gazze’de yürüttüğü askeri operasyonları durdurmayı, bölgeyi “radikal unsurlardan arındırılmış güvenli bir alana” dönüştürmeyi ve yeniden inşa sürecine hızla başlanmasını hedefliyor.

İşte planın unsurları:

• Gazze, “radikalleşmeden arındırılmış, komşularına tehdit oluşturmayan bir bölge” haline getirilecek.
• Bölge, yıllardır acı çeken halkın yararına yeniden inşa edilecek.
• Tarafların mutabakatı halinde savaş derhal sona erecek; İsrail ordusu belirlenen sınırlara çekilecek, hava saldırıları ve topçu bombardımanı tamamen durdurulacak.
• İsrail’in anlaşmayı kabul etmesinden sonraki 72 saat içinde tüm esirler –sağ ya da ölü– serbest bırakılacak.
• Rehinelerin iadesinin ardından, İsrail hapishanelerindeki 250 ağırlaştırılmış müebbet mahkûmu ve 7 Ekim 2023 sonrası tutuklanan 1700 Filistinli (kadınlar ve çocuklar dahil) serbest bırakılacak. Ayrıca her bir İsrailli esir cenazesine karşılık 15 Filistinli cenazesi teslim edilecek.
• Silah bırakmayı kabul eden Hamas üyelerine af tanınacak, ayrılmak isteyenlere güvenli çıkış sağlanacak.
• Anlaşma yürürlüğe girer girmez bölgeye geniş çaplı insani yardım gönderilecek; altyapı, hastaneler, fırınlar onarılacak, yollar açılacak.
• Yardımların dağıtımı BM, Kızılay ve tarafsız uluslararası kuruluşlar aracılığıyla yapılacak; Refah Sınır Kapısı her iki yönde açılacak.
• Gazze’de geçici süreyle “teknokratlardan oluşan tarafsız bir Filistinli komite” kamu hizmetlerini yürütecek. Bu yapıya uluslararası bir kurul –“Barış Konseyi”– denetim sağlayacak. Konsey’in başkanlığını Donald Trump üstlenecek; üyeler arasında eski İngiltere Başbakanı Tony Blair de yer alacak.
• Bölgeyi ayağa kaldırmak için “Trump Ekonomi Planı” adıyla yeni bir kalkınma programı devreye sokulacak; Ortadoğu’da örnek gösterilen modern şehirleri tasarlayan uzmanlar bu planda yer alacak.
• Özel bir ekonomik bölge kurulacak, yatırımcı ülkelere gümrük ve ticarette ayrıcalıklar tanınacak.
• Hiçbir Filistinli göçe zorlanmayacak; isteyen kalacak, isteyen gidip geri dönebilecek. Halkın Gazze’de kalması teşvik edilecek.
• Hamas ve diğer grupların yönetime hiçbir şekilde katılmaması sağlanacak; tüneller, silah atölyeleri tamamen imha edilecek. Bu süreci bağımsız gözlemciler denetleyecek.
• Bölgedeki tarafların yükümlülüklere uyması için Arap ülkelerinden garanti alınacak.
• Gazze’de güvenliği sağlamak üzere “Uluslararası İstikrar Gücü” (ISF) kurulacak. Bu güç, eğitimden geçen Filistinli polislerle birlikte çalışacak; Mısır ve Ürdün’den deneyim aktarımı alınacak.
• İsrail, Gazze’yi işgal etmeyecek veya topraklarına katmayacak. ISF kontrolü sağladıkça İsrail ordusu kademeli olarak çekilecek.
• Hamas anlaşmayı reddederse, yardım operasyonları “terörden arındırılmış bölgelerde” ISF gözetiminde sürecek.
• İsrail ve Filistin toplumları arasında “dinler arası diyalog programı” başlatılacak; barış kültürü yaygınlaştırılmaya çalışılacak.
• Gazze’nin yeniden yapılanması ilerledikçe ve Filistin Yönetimi reformlarını tamamladıkça, Filistin devletinin kurulması için yeni bir süreç gündeme gelecek.
• ABD, İsrail ile Filistin arasında “barışçıl bir gelecek vizyonu” için doğrudan siyasi diyalog başlatacak.

Trump’ın “yüzyılın planı” olarak sunduğu bu 20 madde, hem Gazze’deki savaşın son bulmasını hem de bölgenin “yeni bir yönetim modeliyle” yeniden yapılandırılmasını öngörüyor. Ancak plan, İsrail’in işlediği ağır suçları görmezden gelmesi ve Trump’ın başkanlığını üstleneceği uluslararası kurul gibi kabul edilemez maddeler nedeniyle şimdiden tartışmalara yol açmış durumda.

Kaynak: Mira Haber, MEE